Eskola tradizionalaren ezaugarriak

Adi bideo honi!

Honako bideo honetan, ohiko eskolak edo eskola tradizionalak betetzen dituen ezaugarriak ikusi ditzakegu:  

• Geldoa: Geldoa da fisikoki eta mentalki. Irakasleak esaten dio zer egiten eta nola egin. Mahaiak ezin dira mugitu. Besteen bizkarrak besterik ez dira ikusten. Ikaslearen parte hartzea oso zaila da.
• Arbasoen kultura: Antzinako kultura hedatzen du. Mentalitate kontserbadorea. Ohitura aldaezinak.
• Trasmizioa: Ez dago aldaketarik, dagoen moduan transmititzen da.
• Edukiak: Irakasleak aukeratzen ditu. Ez ditu kontuan hartzen haurren beharrak.
• Eduki bera: Ikasle guztientzat haien aurreko ezaguerak kontuan hartu gabe.
• Haurren interesa: Ez dira kontuan hartzen.
• Irakaslea: Irakaslea gunea da metodologiarekin batera. Altzarietan ere nabaritzen da.
• Ikasleak: Geldoak. Ez da haien parte hartzea sustatzen ezta bilatzen.
• Metodoak: Irakasleak aukeratzen ditu. Metodo  bera haur guztientzat. Ez dira gustuak edota nahiak errespetatzen.
• Diziplina: Ordena eta zigorra.

Horrez gain, ume guztiak berdinak dira eta irakaslea agintzen duena da (Jaun eta jabea). Uniforme bat dago, uniformeak estaldu egiten ditu gorputzaren formak eta guztiak berdin jantzita joateko balio du, bertan inork ez  da ezberdina, guztiak berdinak dira, etab.

Uniformearen gaia irten dela aprobetxatuz, uniformearen erabilerari bai ala ez? Familia desberdinetan galdetuz gero, mota askotako erantzunak jasoko genituen, alde batetik baietz, uniformea oso erasoa da gurasoentzat eta gainera dirua aurrezten duzu, azken finean astelehenetik ostiralera berdin doaz jantzita. Baina beste familia batzuk kontra agertzen dira, haien ustez uniformea ez dio haur bakoitzari bera den modukoa izaten usten, robot moduan sentitu ahal direla eta ez dela batere erosoa haurrentzat.

Bi iritzi hauek kontuan izanik, zer uste dudan? Egia esanda ikuspuntu desberdinak ulertu eta errespetatzen ditut, baina etorkizunean nire haurraren eskola aukeratu behar badut, seguruenik uniforme bako eskola aukeratuko nuen. Batez ere, hau bakoitza desberdina delako uste dudalako, izateko era desberdinarekin, hitz egiteko edota pentsatzeko modu desberdin batekin, beraz zergatik arropa berdinarekin jantzi?

Askatasunean oinarritutako teoriak - A.S. Neill eta "Summerhill" eskola

Summerhill eskola 1921. urtean sortu egin zen Kingswinford-en eta Alexander Sutherland Neill-k antolatutako ikastetxe berritzailea da. Neill eskola demokratikoen mugimenduaren aitzindaria izan zen. Bertan lehen eta bigarren hezkuntzako ikasleek ikasten zuten. Gaur egun sortzailearen alabak, Zoë Neill Readhead eskola zuzentzen du.

Eskola demokratiko batek bi oinarri ditu: ikasleek, batetik, haien esku dute klasera joatea ala ez, bestetik, eskolako arauak eta funtzionamendua guztien batzarrean erabaki egiten da. Batzar horietan, ikasleekin batera, irakasleek eta gainontzeko langileek har dezakete parte.

Neillek ideia hauek guztiak liburutan jaso zituen, bereziki eskolaren izena daraman testuan, baina defendatzen dituen ideiekin arazoak izan zituen eta hasierako ediziotan bere burua autozentsuratu egin behar izan zuen.

Helburu nagusia honako hau zen: umearen zoriontasuna eta horretarako askatasuna beharrezkoa da.

Hauek dira Neillek defendatutako hezkuntza oinarri batzuk:

• Gizakiok jatorriz onak direlaren uste osoa.
• Hezkuntzaren xede nagusia zoriontasuna da.
• Elkarbizitzaren oinarriak maitasua eta errespetoa dira.
• Gorputzak eta sexualitateak ezinbesteko garrantzia dute.

Hauek ziren eskola honen berezitasun batzuk:

• Ez ziren azterketak egiten eta ikasleek ez zuten kalifikaziorik jasotzen.
• Ikasgeletara joateko behar eza.
• Bilera erabakitzeko organo nagusia da.
• Ez errietak ezta sermoiak bez.
• Haurrekin eta helduekin tratu bera

Suposatuko duzuenez, Summerhillen metodologiak kritika asko jaso ditu eta, nolabait, beti zurrunbiloaren erdian egon da. 

Ikuspuntu tradizionaletik han ematen zen diziplina eza, sexualitate osasuntsuaren erreibindikazioa, erlijioaren bazterketa, biluztasunaren normaltasuna eta beste gauza asko ulergaitzak ziren. Hala ere, eskolak ezagutu izan zituen ikusketetan ez zuten ezer arriskutsurik aurkitu. Esaterako, gobernuko ikuskariek 1949ko ekainan egin zuten txostenean onartzen zen, besteak beste, haurrak ondo zainduta zeudela, instalazioak egokiak zirela, irakasle askoren maila oso ona zela eta orokorrean, aztertzeko esperientzia interesgarria zela.

Bestetik,  aipatu beharra dago, A.S. Neill oso intelektual irekia eta progresista izan arren ez zela libratzengaraiko aurreiritzi batzuetaz. Esaterako, haren ustez homesexualitatea gaixotasun bat zen, errepresioak sortutako arazoa, askatasunean hezitako haurren artean ematen ez zena. 

Nesken hezkuntzari buruz ere zalantza handiak erakutsi zituen. Hezkidetzaren aldekoa zen baina ez zuen ulertzen zergatik neskak ez ziren zientzietara edo matematiketara hurbiltzen. Neurri handi batean ideia hauek Freudengandik jaso zituen.

Gaurko ikuspuntetik ere baziren beste gauza kritikagarriak; adibidez, ikasleek tabakoa erre zezaketen eta alkohola ez zegoen debekatuta nahiz eta Neill-ek edatea haurren artean ez oso ondo ikusi.

Azkenik, esan beharra dago, Summerhill nahiko eskola elitista izan  dela beti eta hori sortzaileak berak onartzen zuen. Bertara haur bat bidaltzeko familiak dirua izan behar zuen eta horrek esperientziaren orokortasuna zalantzan jarri du.

Ovide Decroly

Jean-Ovide Decroly mediku, pedagogo eta hezitzaile belgikarra izan zen, Hezkuntza Berria pedagogiaren ordezkaria. 

Hezkuntza eta pedagogia arloan jardun aurretik, adimen urriko haurrekin egin zuen lan, psikologo moduan. Haur horiekin izandako esperientzian oinarrituta eratu zuen bere pedagogia. Eskola haurra gizartean bizitzen ikasteko lekua, eta ez soilik ezaguerak jasotzekoa, izan behar dela baieztatu zuen. Horrekin batera, haurra bere ikaskuntzaren eragile aktiboa izan behar dela aldeztu zuen. 

Decrolyk ez zuen irakaskuntza sistema bat eraikitzera heldu, ez eta psikologia arloan ikerketa sakon bat sortu ere, baina egungo pedagogian bere lanak garrantzi handia izan du.

Decrolyrentzat, hezkuntzak haurraren orijinaltasuna atxiki eta bere beharrak asetu behar ditu, haurraren garapen fisiko eta mentalera egokituz.

Bere lehen ikerketen ondoren, konturatu zen, arlo pedagogikoak aurrera eginda ere, arlo zientifikoak aurrera egiten ez bazuen, bere ikerketak ez zuela eraginik izango eta horregatik, laguntzaile-ikertzaile talde batekin hasi zen lanean.

Decroly metodoaren oinarrizko printzipioak hauek dira:

• Bizitzarako eta bizitzaren bidezko hezkuntza.
• Haurraren nortasunarekiko errespetua.
• Askatasuna, haurrak bere joerak modu naturalean azal ditzan. 
• Eskolaren hezkuntza idealak bilatzea,
• Hezkuntza zurrunari aurka egitea, haurrarengan jarrera pasiboak ez sortzeko,
• Eskolak haurrak motibatzea.
• Eskola aktibo bat izan.
• Inguru naturalaren garrantzia
• Globalizazio printzipioan oinarritu.